Tuesday, December 8, 2009

Indianen dus

De Indianen dus. De Indianen hebben niks te maken met de Kerstman of Sinterklaas, maar alles met het boek wat ik van mijn afdeling als afscheidskadootje had gekregen (jaja, eindelijk uit). Iedereen heeft het altijd maar over 'Het Wilde Westen', het 'land van de cowboys en indianen', enz. enz., nou, wij zijn er nu dus. En dat boek dat gaat daarover. Het heet 'De Overgave' en als je eens langs komt, zou je het moeten lezen.

Wat ik nu ga schrijven is geen leuk verhaaltje over wat we hebben meegemaakt, maar ik wil wel graag vertellen wat ik van het boek vond, omdat het een behoorlijke indruk op me heeft gemaakt. Niet dat ik niet wist dat er veel narigheid is geweest hier, met betrekking op pioneers en Indianen, maar om hier te zijn, de geschiedenis echt voor je te kunnen zien, is toch echt anders.

Het boek gaat over de familie Parker, die hier rond 1835 Texas in trok, om Fort Parker te bouwen. Zoek die naam op wikipedia. Het is het eerste fort zover westelijk geweest, er was hier letterlijk nog niks. Planken moesten ze zelf maken, kleren en zelfs spijkers, van oude hoefijzers die onderweg waren vervangen.
Ze kwamen in het land van de Comanche, die zo genoemd wordt door de andere stammen (niet door hunzelf), en wat zoiets betekent als 'Degene die altijd maar met mij wil vechten'. Daar woonden ze dus tussen.
Lange tijd (twee jaar) ging het goed. Ze hebben ondertussen moeten vluchten voor de Mexicanen, die een claim legden op Texas. De Mexicanen werden uiteindelijk overwonnen door Samuel Houston, bij San Jacinto, hier vlak in de buurt. Texas werd onafhankelijk.
Fort Parker werd uiteindelijk overvallen door een groep van een paar honderd (!) Comanche, terwijl zij zelf daar woonden met ongeveer 3 (redelijk grote) families. Dat ging natuurlijk hopeloos mis: Ze werden gemarteld (niet aan de totempaal maar ter plekke), gescalpeerd en gevangengenomen. Een aantal heeft kunnen vluchten, een aantal is voor dood achtergelaten en vijf zijn er meegenomen. Ik schrijf het hier opzettelijk niet al te luguber op trouwens.

Dat was het begin van de echte oorlog tegen de Comanche. Vier van de vijf ontvoerden zijn terug gevonden. Allemaal psychisch van de kaart, of als ze nog kind waren, volledig Indiaan geworden. Het laatste opperhoofd was voor de helft Parker, hij heette Quanah. Zoek ook maar op wikipedia. Eind 19e eeuw hebben de Comanche zich overgegeven, en Quanah is in 1910 overleden. Dat is minder dan 100 jaar geleden! Zo jong is Texas, en veel meer van de VS natuurlijk ook.

In die vijftig jaar tussen de overval op Fort Parker en de overgave van de Comanche is dit land volledig... Verwoest? Veranderd in ieder geval... Verwesterd? Ik zou mezelf er geen westerling meer om durven noemen... De Comanches leefde van de bizon. Om de vijand een hak te zetten, zijn de kuddes uitgeroeid, vermoord. Zo hadden de Comanche geen eten meer, geen kleren meer en geen tenten meer.
Miljoenen en miljoenen bizons moeten dat zijn geweest, die hier 150 jaar geleden door het land liepen, waar nu Houston is. Een voor een afgeschoten: 'Het is heel makkelijk. Je schiet de leider neer, en de rest blijft verbaasd staan kijken. Die kun je een voor een afschieten, met 25 kogels doodt je 25 bizons.'

En de Comanche zelf... Een heel trots volk, zoals je ze kent uit de Indianenverhalen. Tienduizenden moeten er zijn geweest, vedeeld over verscheidene stammen. Uiteindelijk waren er niet veel meer over, en die hebben zich, onder leiding van deze Quanah, overgegeven en zijn in een reservaat gaan wonen of boer geworden.

Nog iets indrukwekkends, van een andere, niet Comanche, opperhoofd. Die kreeg een verzoek van een president om zijn land te verkopen. Zijn antwoord is schitterend om te lezen, het hing ergens in een restaurant. Het kwam hierop neer, en misschien klinkt het wel bekend (ik had er in ieder geval al van gehoord): 'Ik zal uw verzoek in overweging nemen. Maar hoe kan ik iets verkopen wat niet van mij is? Ik laat de bomen niet groeien, ik heb de bergen niet gemaakt. De vogels en de dieren leven hier net als wij, wij hebben er niet meer recht op dan zij. Het land is van God, ik kan het niet verkopen. Ik zal er over nadenken. Uiteindelijk zal de witte man ons overwinnen, en ik weet niet wat er van het rode volk overblijft. Maar hoe kan ik verkopen wat niet van mij is?'
Dat geeft te denken, zeker als christen zijnde, wat veel lezers van dit blog zijn, en ook wat veel Texanen zijn...

En hier in Texas vind je die geschiedenis dus op straat. In de straatnamen, de stedennamen, overal in, en niet in de minste plaats in de mentaliteit van de mensen. Ze vermoorden geen Indianen meer natuurlijk, maar de pioneersmentaliteit. Het Rotterdamse niet ... kletsen maar poetsen is er niks bij. Iedereen kan bereiken wat hij wil, als je er maar voor wilt werken. Het is nog steeds hard hier, op een bepaalde manier.

Ik kan het nog niet heel goed onder woorden brengen, maar ik wil graag verder onderzoeken en vragen, om de mensen hier te begrijpen. In zekere zin is het hier nog steeds the frontier, the american dream is nog steeds werkelijkheid hier, en als je de geschiedenis een beetje kent, begrijp je 'die gekke Amerikanen' of 'die individualistische Amerikanen' of wat voor een stereotype dan ook al een stuk beter.

Nog een zijweggetje: Els had gisteren haar geschiedenisboek er eens bij gepakt, omdat het interessant is, omdat ze wel eens geschiedenis zou willen studeren, omdat... Nou gewoon. En toen kwamen we er achter, dat de basis voor de Eerste Wereldoorlog, en dus ook de Tweede, en dus heel het huidige Europa, behoorlijk direct, geografisch gezien, gelegd is door Karel de Grote... In het jaar achthonderd zoveel al! Europa is behoorlijk niet te vergelijken met Amerika...

Nou, das een heel verhaal geworden, voor iedereen die niks beters te doen heeft dan mijn gedachtenspinsels te lezen...

No comments:

Post a Comment